Proses Datrys Anffurfiol ar gyfer carcasau cig coch sy’n cael eu gwrthod fel rhan o arolygiad post mortem
Sylwch nad yw’r trefniadau hyn ar gyfer adolygu’r broses datrys anffurfiol yn ofyniad yn ôl y gyfraith. Mae’r Asiantaeth Safonau Bwyd (ASB) wedi cytuno i ymuno â’r trefniadau gwirfoddol hyn ac mae’n cadw’r hawl i adolygu ei gais o bryd i’w gilydd.
Nod y broses
Mae’r weithdrefn hon wedi’i datblygu gan yr ASB ar y cyd â chynrychiolwyr y diwydiant cig i roi mynediad i weithredwyr busnesau bwyd at broses ddatrys anffurfiol a gwirfoddol pan fydd y penderfyniad wedi’i wneud i beidio â rhoi marc iechyd yn dilyn arolygiad ante mortem a post mortem (“penderfyniad ar sail canlyniad arolygiad”), a bod y gweithredwyr busnesau bwyd yn anghytuno.
I’w ystyried
Lle gwneir cais am adolygiad, y milfeddyg swyddogol (OV) a oedd yn bresennol ar ddiwrnod prosesu’r anifail sy’n parhau i wneud y penderfyniad terfynol ynghylch addasrwydd carcas.
Gall gweithredwr busnes bwyd wneud cais am adolygiad o’r penderfyniad ar sail canlyniad arolygiad cychwynnol y milfeddyg swyddogol a wnaed gan filfeddyg yr ASB, sydd hefyd yn filfeddyg swyddogol cymwys. (Byddwn yn cyfeirio at y milfeddyg hwn fel milfeddyg yr ASB at ddibenion y ddogfen hon ac i osgoi dryswch rhwng y milfeddyg swyddogol yn y ffatri a milfeddyg swyddogol yr ASB.)
Er gwaethaf y cais am adolygiad, os yw’r milfeddyg swyddogol yn ystyried ei bod yn rhesymol cymryd camau i ddileu neu atal unrhyw risgiau i iechyd pobl neu anifeiliaid, neu i les anifeiliaid, mae’r milfeddyg swyddogol yn cadw’r hawl i gymryd camau o’r fath.
Pan fydd gweithredwr busnes bwyd yn anghytuno â’r penderfyniad a wnaed ar sail canlyniad yr arolygiad, nid oes gofyn i weithredwr busnes bwyd ofyn am adolygiad anffurfiol a gall herio’r penderfyniad drwy’r llwybrau cyfreithiol arferol.
O ystyried y bydd gofyn am adolygiad anffurfiol yn sicr o oedi’r milfeddyg swyddogol cyn dod i benderfyniad terfynol, dylai gweithredwyr busnesau bwyd sicrhau bod cyfleusterau cwbl weithredol a chloadwy ar gael ar gyfer storio cig sydd wedi’i gadw mewn amgylchedd oeredig a hylan cyn gwneud cais am adolygiad anffurfiol.
Y broses o wneud cais am adolygiad anffurfiol
- Pan na fydd gweithredwr busnes bwyd yn cytuno â phenderfyniad y milfeddyg swyddogol ar sail canlyniad yr arolygiad, rhaid iddo drafod ei bryderon yn uniongyrchol â’r milfeddyg swyddogol yn gyntaf. Rhaid ystyried caniatáu i garcasau galedu, gan ganiatáu iddynt oeri dros nos o bosib cyn cychwyn y weithdrefn hon (er enghraifft, oedema mewn gwartheg hŷn).
- Yn dilyn y drafodaeth, os na ellir dod i gytundeb, dylai gweithredwr y busnes bwyd roi gwybod i’r milfeddyg swyddogol am ei fwriad i wneud cais am adolygiad anffurfiol ar lafar ac yn ysgrifenedig. Dylai gweithredwr y busnes bwyd, neu gynrychiolydd a benodwyd ganddo, lenwi Rhan 1 o’r ffurflen a nodir yn Atodiad I a’i hanfon drwy e-bost at y milfeddyg swyddogol. Dylai’r hysbysiad hwn ddigwydd o fewn oriau gwaith cytunedig y milfeddyg swyddogol ar y diwrnod y gwnaed y penderfyniad ar sail canlyniad yr arolygiad. Dylid copïo’r Pennaeth Cyflawni Gweithrediadau i’r hysbysiad e-bost hwn.
- Dylai’r milfeddyg swyddogol gasglu tystiolaeth ffotograffig a fideo. Dylai ffotograffau a fideos gynnwys stamp dyddiad ac amser cywir ac, yn ddelfrydol, dylent gael eu tynnu o fewn 24 awr i ladd yr anifail.
- Ar ôl i weithredwr y busnes bwyd gysylltu â’r Pennaeth Cyflawni Gweithrediadau (gweler pwynt 2), bydd y Pennaeth Cyflawni Gweithrediadau yn penodi milfeddyg o’r ASB i ddarparu adolygiad cyn gynted â phosib, a hynny er mwyn bod yn barod ar gyfer derbyn y ddogfennaeth i’w hadolygu.
- Ar ôl i’r milfeddyg swyddogol gasglu tystiolaeth, dylent gwblhau Rhan 2 o Atodiad I a’i chyflwyno i’r Pennaeth Cyflawni Gweithrediadau dim hwyrach na diwedd y dydd ar y diwrnod gwaith nesaf ar ôl i weithredwr y busnes bwyd gychwyn y weithdrefn hon. Mae gweithredwr y busnes bwyd yn cychwyn y weithdrefn hon pan fydd yn cwblhau cam 2 o’r broses hon.
- Bydd y Pennaeth Cyflawni Gweithrediadau yn cyflwyno Atodiad I i filfeddyg yr ASB cyn gynted ag y bo’n rhesymol ymarferol, ond bydd yn gwneud ymdrechion rhesymol i wneud hynny ar yr un diwrnod y daw i law. Dylai milfeddyg yr ASB ddarparu ei adolygiad, gan gynnwys manylion ei resymeg, cyn gynted ag y bo’n rhesymol ymarferol a dychwelyd Atodiad I ar ôl cwblhau Rhan 3 i’r Pennaeth Cyflawni Gweithrediadau a’r milfeddyg swyddogol.
- Dylai milfeddyg yr ASB drafod cynnwys Atodiad I â’r milfeddyg swyddogol os oes angen, a gall ymweld â’r sefydliad i arolygu’r carcas a rhannau’r corff os oes angen er mwyn cyrraedd ei farn.
- Cyn gynted ag y bo’n rhesymol ymarferol ar ôl derbyn Rhan 3, a honno wedi’i chwblhau, o Atodiad I, bydd y milfeddyg swyddogol yn ystyried barn milfeddyg yr ASB. Yna bydd y milfeddyg swyddogol yn cwblhau Rhan 4 o Atodiad I, gan nodi’r penderfyniad terfynol. Bydd yn rhannu’r penderfyniad terfynol hwn â gweithredwr y busnes bwyd yn ysgrifenedig, drwy e-bostio pob rhan wedi’i chwblhau o Atodiad I at weithredwr y busnes bwyd a’r Pennaeth Cyflawni Gweithrediadau cyn gynted ag y bo’n rhesymol bosib.
- Os yw canlyniad yr adolygiad yn cytuno â phenderfyniad y milfeddyg swyddogol, sef bod y carcas a rhannau’r corff yn anaddas i’w bwyta gan bobl, bydd y carcas a’r deunydd cysylltiedig yn cael eu datgan yn anaddas a rhaid i weithredwr y busnes bwyd gael gwared ar yr holl ddeunydd yn unol â’r categori priodol o sgil-gynhyrchion anifeiliaid.
- Os bydd canlyniad yr adolygiad yn tynnu sylw at dystiolaeth neu faterion pellach a allai arwain at gasgliad gwahanol, ar ôl ystyried yr holl ffactorau a thystiolaeth, y milfeddyg swyddogol fydd yn gwneud y penderfyniad terfynol ynghylch addasrwydd y carcas a rhannau’r corff.
- Disgwylir i bawb sy’n ymwneud â’r weithdrefn weithredu’n ddidwyll.
- Mae Atodiad II yn cynnwys diagram llif proses i roi eglurhad pellach.
Goblygiadau cost
Ni fydd unrhyw gost am waith milfeddyg yr ASB yn ystod y cyfnod prawf. Unwaith y bydd y cyfnod hwn drosodd, bydd y sefyllfa hon yn cael ei hadolygu.
Hanes diwygio
Published: 29 Mehefin 2022
Diweddarwyd ddiwethaf: 29 Hydref 2025