Ychwanegion bwyd anifeiliaid

Mae'r broses awdurdodi wedi'i gosod yn Rheoliad 1831/2003 ac mae angen:

• gwerthusiad gwyddonol gan Awdurdod Diogelwch Bwyd Ewrop (EFSA)
• awdurdodiad y Comisiwn Ewropeaidd, mewn cytundeb ag Aelod-wladwriaethau 

Mae Rheoliad 1831/2003 yn gosod amodau ar ddefnyddio ychwanegion a darpariaethau ar labelu ychwanegion bwyd anifeiliaid neu rhag-gymysgeddau y mae'n rhaid cadw atynt.   

Dylech nodi nad yw ychwanegion sydd wedi'u hawdurdodi mewn gwledydd y tu allan i'r UE wedi'u hawdurdodi'n awtomatig i'w defnyddio yn y Deyrnas Unedig (DU) nac unrhyw le arall yn yr UE.  

Categorïau ychwanegion bwyd anifeiliaid

Gellir gosod ychwanegion ar y farchnad a'u defnyddio at y diben a nodir yn yr awdurdodiad yn unig.

Mae'r Rheoliad yn cynnwys y categorïau ychwanegion bwyd anifeiliaid canlynol:

• ychwanegion technolegol e.e. cyffeithyddion 
• ychwanegion synhwyraidd e.e. cyflasynnau a lliwiau
• ychwanegion maeth e.e. fitaminau a mwynau
• ychwanegion swo-technegol (ychwanegion a ddefnyddir i effeithio'n gadarnhaol ar berfformiad anifeiliaid iach), e.e. ensymau a micro-organebau
• cocsidiostatau a histomonostatau

Yn flaenorol, roedd defnyddio gwrthfiotigau fel ychwanegion bwyd anifeiliaid yn cael ei ganiatáu. Bellach, mae'r defnydd ohonynt wedi'i wahardd (ac eithrio cocsidiostatau a histomonostatau)..

Ychwanegion sydd wedi'u hawdurdodi  

Caiff yr holl ychwanegion bwyd anifeiliaid sydd wedi'u hawdurdodi ar hyn o bryd eu rhestru yn Atodiad I Cofrestr Ychwanegion Bwyd Anifeiliaid yr Undeb Ewropeaidd gan y Comisiwn Ewropeaidd.

Mae'r Gofrestr Ychwanegion Bwyd Anifeiliaid yn ffynhonnell wybodaeth ddefnyddiol o ran statws ychwanegion bwyd. Mae'n darparu gwybodaeth am anifeiliaid y mae'r ychwanegyn wedi'i awdurdodi ar eu cyfer, a'r amodau perthnasol ar gyfer eu defnyddio. Gall rhai cyfyngiadau defnyddio penodol gynnwys gosod lefelau uchaf a ganiateir, neu i'w defnyddio mewn dŵr yfed.

Os ydych yn dymuno awdurdodi ychwanegyn bwyd anifeiliaid, bydd angen i chi gyflwyno:

• cais awdurdodi i'r Comisiwn Ewropeaidd
• dogfen (dossier) dechnegol i Awdurdod Diogelwch Bwyd Ewrop
• tri sampl ychwanegion bwyd anifeiliaid i Labordy Cyfeirio Ewrop (EURLs)

Mae canllawiau ar wefan y Comisiwn am y broses y dylid ei dilyn. Mae Awdurdod Diogelwch Bwyd Ewrop yn gyfrifol am werthuso pob dogfen dechnegol, ac mae rhagor o fanylion ar gael ar eu gwefan. 

O dan Reoliad 1831/2003,caiff ychwanegion bwyd anifeiliaid eu hawdurdodi'n gyffredinol am gyfnod o ddeng mlynedd. Yn flaenorol; o dan ddeddfwriaeth hŷn, roedd rhai ychwanegion bwyd anifeiliaid yn cael eu hawdurdodi heb ddyddiad terfyn.  Roedd yn rhaid i weithredwyr busnesau bwyd gyflwyno cais i ail-awdurdodi’r ychwanegion hynny erbyn 2010.

Dylech gyfeirio at Reoliadau 2017/1145 am wybodaeth am dynnu rhai ychwanegion bwyd anifeiliaid awdurdodedig penodol yn ôl o'r farchnad. 

Canthaxanthin mewn bwyd anifeiliaid

Gellir defnyddio canthaxanthin mewn bwyd anifeiliaid i roi lliw i gynhyrchion bwyd i'w bwyta gan bobl, megis mewn dofednod a wyau ac i wella lliw adar a physgod addurnol..

Mae canthaxanthin yn perthyn i grŵp o sylweddau naturiol o'r enw cartenoidau, er y caiff ffurfiau ychwanegion bwyd anifeiliaid presennol yr UE eu cynhyrchu'n synthetig. Caniateir presenoldeb canthaxanthin mewn bwyd anifeiliaid ar gyfer dofednod, a all arwain at liw dyfnach i felynwy a chroen/braster dofednod.

Caniateir canthaxanthin hefyd mewn bwyd anifeiliaid hefyd i wella lliw plu adar addurnol, a lliw chroen pysgod addurnol. Mae'r rheolaethau sydd ar waith ar gyfer anifeiliaid fferm yn seiliedig ar asesiadau diogelwch sy'n ystyried goblygiadau i'r anifeiliaid a'r defnyddwyr.

Lefelau uchaf o canthaxanthin mewn bwyd anifeiliaid

Cynhaliwyd asesiad canthaxanthin gan Awdurdod Diogelwch Bwyd Ewrop yn 2014. Roedd yn cynnwys pennu lefelau diogel a'r lefelau uchaf a ganiateir mewn bwyd anifeiliaid. 

• ar gyfer adar sy'n dodwy wyau; megis ieir, gellir ychwanegu canthaxathin at fwyd anifeiliaid hyd at uchafbwynt o 8mg fesul cilogram (mg/kg)
• ar gyfer dofednod eraill a gaiff eu magu i gynhyrchu cig, y lefel uchaf a ganiateir yw 25mg/kg, a 100mg/kg mewn bwyd anifeiliaid ar gyfer pysgod ac adar addurnol

Diddymwyd yr hawl i ddefnyddio canthaxanthin fel lliw bwyd anifeiliaid ar gyfer eog a brithyll, pysgod eraill, anifeiliaid anwes ac anifeiliaid nad ydynt yn cynhyrchu bwyd eraill yn 2015.

Mae canthaxanthin hefyd wedi'i awdurdodi fel lliw bwyd. Ar hyn o bryd, nid oes gofyniad i labelu canthaxanthin mewn bwyd sy'n dod o anifeiliaid lle'r oedd y sylwedd hwn wedi'i gynnwys yn eu deiet.